Kawentenan Desa Tebongkang

Duké riin jagat Baliné kagelar antuk Prabu Swécanegara ring Kelungkung. Silih sinungil patih ida sang prabu kena kasisipan. Yan punapi minab kesisipané nika ring puri. Wénten danda katiba ring Patihnyané. Mati kena kedanda pati utawi katundung saking puri. Mapan sayang Ida Duagung ring patihnyané, dadosné meweh duagung pacang nibakang danda ring panjakné, patihé nika. Mangkin hukuman sané banga nika.

”Nah paman patih, jani yén hukum mati pedalem nira, nira ker sakit hati. Jani ada besik pelaksana ané patut jalanin I Déwa. Watesné katelun ento. Ngalih kidung tan patulis”. 

”Nah kayang bin pidan ja I Déwa man kidung tan patulis, kayang ento I Déwa mulih”. Ané kén kadén madan kidung tan patulis, tan sampun kapineh antuk patihé. 

Disampuné katundung, sampun pateh kin séda rasang ida. Saru mamargi ida ngauh-ngauhang, di Kelungkung ngauhang. Rauh ida ring Taman Yang Batu di Badung. Drika ring Tirtha Taman Yang Batu ida meneng, mayoga. Tan ngidang ngrambang napi kadén madan kekéto, akhirné mayoga drika ring Rajapati, cara nak be nyerah, nyak mati nyak kénkén ditu. Ring Rajapatin pura Manik Batuné. 

Ampun kénten, gelisin carita wénten pamuwus saking luwuré, ten uning minab ané nuénang genahé drika. Sapunika baosé, ”Nah Déwa pedalem mémé, swud I Déwa dini nagih mati. Jani né ingetang, mémé ngicén kidung tan patulis, né madan kidung tan patulis sing ja lén tuah kidung rerambangan. Jani, kemu I Déwa tangkil kin Duagung di Kelungkung”. 

”Inggih ratu, titiang sampun polih nunas ring i ratu”. 

Rauh di Kelungkung, ten uninganga ring Ida Sang Prabu. ”Inggih Ratu Duagung, niki sampun wastané Kidung tan patulis”, kénten patihé. Makesiab ida Sang Prabu, maksud idané nak nibakang hukuman mati secara pelan-pelan. 

”Béh Swéca widiné. Nah jani Déwa ba ngidaang ditu ngalih, nira ngemang ratu jagaraga. Pilihané, kemu Déwa mekaad uli dini kaicén panjak satak atau dini i déwa nglepas hukuman i déwané, i déwa memanjak dadi patih, mematih dini”. ”Pilih abesik, i déwa memanjak dadi patih dini, dadi. I dewa matilar kaicén panjak satak, dadi”. Akhirné mamilih mapait, ”Inggih titiang ten nunas dados patih malih, icén sampun titiang matilar saking i riki sareng panjaké satak” kénten baosné. 

Mapan éling ring Taman Yang Batu, drika maan pica, maliha buin mrika, drika ngaé kekubon, memondok. Kasué-suén jagaté, sampun bek drika. Mangkin, patihé ngicén kabébasan, nyén ané ngidang pesu, sawiréh tongosé ngancan bek. Sampun kénten, wénten panjak Ida Patihé punika nglungsur mapamit, arombongan cenik, yen telu yen lima. Sampun kénten, disampuné kasuén-suén ngajanang di seman Yang Batu, ngajan-ngajanang rauh di carik Abian Tiing. Ked drika masandekan, mapan embang ditu. 

Niki wilayah Abian Tiingé sampé drika ring Kéngetan Singakerta, ngauhang kantun embang. Nyan dijané drika ngaé pondokan, drika wénten tegal ambengan sane pacang kanggen lahan. ”Nah dini suba oyongang ragane, mapula-pulaan sela apa! Pang maan merta”. Akhirné, numbeg drika, nak icena tambah muah alat-alat pertanian icéna kin Ida Patih. Mara numbeg kelés tambahné, ampun kelés tambahné buin laitina. Maan mara telung tumbegan, kelés tambahné buin, malih laita. Pang telun ampun, kenyel ampun nglait-nglait kéto, pangseg-pangseganga tambahné di batuné. Nak saking kalér wénten lahan-lahan pertanian lan kadagingin batu. Drika batuné janga di sisin kubuné. Batuné nika ampun pangseg-pangsega aji tambah. Akhirnya belah batuné nika, belahé bongkang. Nika ampun pondoké ring genah inucap ngancan ngeliun-ngeliunang. 

Karena batuné nika bongkang, tomploka aji tambah, akhiné désa punika madan Tebongkang, asalné nika batu bongkang. Batu bongkang ané megenah pantaraning pura gegaduhan sareng Dalem Salak. Jagaté punika kawastanin Batu Bongkang. Sué-sué ngancan ngrered-ngrered, kruna Batu Bongkangé keweh anaké ngucapang dados Tubongkang. Asal katané tubongkang dados Tebongkang.

Related Posts

Posting Komentar

Subscribe Our Newsletter